شاید شما هم بارها درباره‌ی دگزا (DXA) یا Dual Energy X-ray Absorptiometry شنیده باشید و کنجکاو باشید که این تست دقیقاً چطور کار می‌کند. برای بسیاری از افراد، انجام چنین تستی ممکن است استرس‌زا باشد، اما در واقع این روش خیلی ساده و سریع است و هیچ نیازی به نگرانی ندارد.
دگزا چیست؟
دگزا یک روش بسیار رایج برای سنجش تراکم استخوان است که معمولاً در مراکز پزشکی و بیمارستان‌ها انجام می‌شود. این تست با استفاده از اشعه ایکس انجام می‌شود و برای بررسی میزان استحکام و سلامت استخوان‌ها به کار می‌رود. هدف از این تست این است که پزشکان متوجه شوند آیا استخوان‌های فرد دچار پوکی استخوان یا کاهش تراکم استخوان شده‌اند یا نه.
چگونه دگزا انجام می‌شود؟
فرآیند تست دگزا بسیار ساده است. شما در یک تخت خاص دراز می‌کشید و دستگاه دگزا از دو جهت به استخوان‌های شما اشعه می‌تاباند. در این فرآیند، دستگاه میزان اشعه‌ای که از استخوان‌های شما عبور می‌کند را اندازه‌گیری می‌کند. این کار به پزشک کمک می‌کند تا بفهمد تراکم استخوان شما چگونه است و آیا استخوان‌های شما دچار ضعف شده‌اند یا خیر.
خوشبختانه اشعه‌ای که در این تست استفاده می‌شود، بسیار کم است و هیچ خطری برای بدن شما ندارد. برای مقایسه، شدت این اشعه مشابه قرار گرفتن در معرض نور خورشید به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه است. پس نیازی به نگرانی از بابت اشعه نیست.
چرا استفاده از دو منبع اشعه مهم است؟
در تست دگزا، از دو منبع تابش اشعه استفاده می‌شود که این کار باعث می‌شود نتیجه‌گیری دقیق‌تر باشد. این دو منبع اشعه به استخوان‌ها تابیده می‌شود و سپس دستگاه با اندازه‌گیری میزان اشعه‌ای که از استخوان عبور کرده، تراکم استخوان را محاسبه می‌کند. به همین دلیل این روش می‌تواند نتایج دقیق‌تری از وضعیت استخوان‌ها ارائه دهد.
آیا دگزا درد دارد؟
یکی از بزرگ‌ترین مزایای تست دگزا این است که این تست هیچ‌گونه دردی ندارد و خیلی سریع انجام می‌شود. معمولاً این تست بین ۵ تا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد. شما تنها باید دراز بکشید و منتظر بمانید تا دستگاه بررسی‌ها را انجام دهد. هیچ تزریقی یا فرآیند پیچیده‌ای وجود ندارد و نتایج به سرعت در دسترس پزشک قرار می‌گیرد.
چه کسانی نیاز به تست دگزا دارند؟
تست دگزا بیشتر برای افرادی توصیه می‌شود که در معرض خطر پوکی استخوان هستند. برخی از این افراد عبارتند از:
- زنان پس از یائسگی: به دلیل تغییرات هورمونی، زنان پس از یائسگی بیشتر در معرض پوکی استخوان قرار دارند.
- افرادی که سابقه خانوادگی پوکی استخوان دارند: اگر در خانواده شما افرادی بوده‌اند که دچار پوکی استخوان شده‌اند، احتمالاً شما هم باید این تست را انجام دهید.
- افراد مسن‌تر: با افزایش سن، تراکم استخوان کاهش می‌یابد و این خطر پوکی استخوان را افزایش می‌دهد.
- افرادی که مصرف داروهای خاصی دارند: برخی داروها می‌توانند بر تراکم استخوان‌ها تأثیر بگذارند و نیاز به سنجش تراکم استخوان دارند.
نتایج تست دگزا چه معنایی دارند؟
بعد از انجام تست، نتایج به صورت یک عدد T-score به شما داده می‌شود. این عدد نشان‌دهنده وضعیت تراکم استخوان شماست:
- T-score بالای -1: نشان‌دهنده سلامت خوب استخوان‌هاست.
- T-score بین -1 و -2.5: نشان‌دهنده تراکم استخوان کمتر از حد نرمال است که به آن کاهش تراکم استخوان گفته می‌شود.
- T-score کمتر از -2.5: این نتیجه نشان‌دهنده پوکی استخوان است و ممکن است نیاز به درمان خاصی باشد.
نتیجه‌گیری:
دگزا یک روش ساده، سریع و بدون درد برای سنجش تراکم استخوان است که به پزشکان کمک می‌کند تا وضعیت سلامت استخوان‌های شما را ارزیابی کنند. با انجام این تست، شما می‌توانید از خطرات پوکی استخوان آگاه شوید و در صورت نیاز، اقدامات پیشگیرانه یا درمانی مناسب را شروع کنید. اگر شما یا یکی از عزیزانتان در معرض خطر پوکی استخوان هستید، انجام این تست می‌تواند گامی مهم در حفظ سلامت استخوان‌ها باشد.
